Zgodnie z postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 5 maja 2016 r. o sygn. II CSK 573/15 do rozwiązania spółki komandytowej bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego nie stosuje się przepisów art. 82 i 83 KSH w związku z art. 67 §1 i art. 103 KSH.
Stan faktyczny:
Wspólnicy spółki komandytowej, w której komplementariuszem była spółka z siedzibą w Nikozji, a komandytariuszem polska spółka, podjęli uchwałę o rozwiązaniu spółki bez przeprowadzenia likwidacji (art. 67 §1 KSH). Przedsiębiorstwo rozwiązanej spółki zostało przeniesione na jej komplementariusza. Spółka złożyła wniosek do sądu o wykreślenie z KRS. Sądy rejestrowe obu instancji odmówiły dokonania wykreślenia przyjmując, że przed wykreśleniem spółka powinna spłacić wierzycieli (art. 82 KSH). Wykreślenie byłoby według obu sądów sprzeczne z zasadami bezpieczeństwa prawnego i pewności obrotu gospodarczego.
Sąd Najwyższy w swoim postanowieniu z dnia 5 maja 2016 r. uchylił zaskarżone postanowienie Sądu Okręgowego z dnia 29 kwietnia 2015 r. i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia przez Sąd Okręgowy wskazując m.in. że:
1) przepisy o likwidacji mają dyspozytywny charakter, a wspólnicy zgodnie z art. 67 w zw. z art. 103 KSH mają dwie równorzędne drogi zakończenia działalności spółki;
2) nie ma potrzeby wzmożonej ochrony wierzycieli spółki komandytowej; mechanizmem chroniącym wierzycieli jest następstwo prawne. W tej sprawie fakt, że komplementariuszem jest spółka zagraniczna i zwiększa się trudność dochodzenia od niej zaspokojenia, nie uzasadnia silniejszej ochrony wierzycieli; wierzycielom znana była siedziba komplementariusza;
3) w razie zbycia przedsiębiorstwa art. 55¹ KC nie wymaga spłacenia jego wierzycieli, a jedynie ustalenia odpowiedzialności za długi, a zatem wystarczające jest tu określenie który z wspólników ponosi odpowiedzialność za długi przedsiębiorstwa.
Komentarz
Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 5 maja 2016 r. potwierdził zatem, iż wspólnicy spółek osobowych (z wyjątkiem spółki komandytowo-akcyjnej) mogą rozwiązać spółkę bez konieczności przeprowadzania likwidacji, a co za tym idzie bez konieczności spłaty zobowiązań spółki, bądź tworzenia rezerw na pokrycie zobowiązań niewymagalnych lub spornych. Nie ma także wtedy zastosowania przepis art. 83 KSH dotyczący podziału niedoboru majątku spółki.